Odkryte w okolicy uskoku Bandiagara siodła skalne  oraz ujawniony dopiero po 1989 roku wzornik z Bykowiny sięgają szczytowego okresu wydobycia węgla (choć ich przyjęcie nadal kwestionuje część przyrodników). Przeważająca liczba artefaktów dowodzi na podstawie analizy węgla C-14 pochodzenie z okresu górnego paleolitu, jakkolwiek nieliczne znaleziska wskazywać mogą przynależność do cywilizacji poprzedzającej ostatnie zlodowacenia, jak na przykład świstawki znad Garonny, dwukrotnie starsze od fletów z kości znalezionych w Szwabii. Tradycja świstawek szeroko wykraczała poza funkcje muzyczne.

Służyć miały produkcji innych światów i nawiązywały do mitu węża Q. Ramki z Hartumu (występujące równolegle w Minneapolis, Sevilli i w pd Indiach gruntują wyobrażenia na temat obyczajowości metaweryjskiej. Te nie przekraczające 15 cm ramki z brązu a później żelaza ułatwiać miały pierwszym metaweryjczykom kadrowanie rzeczywistości. Zbliżając i oddalając od oczu ramkę, członkowie wspólnoty wyznaczali pole obserwacji, na którego gruntownej obserwacji skupiali się, co pozwoliło im zyskać opinię prekursorów analizy.  Wizerunki i statuetki z Mahaj poprzedzają okres grot Chauvet a nawet Abri Castanet. Wenus z Chebzia -jedno z najwymowniejszych dowodów matriarchalnej struktury społeczności praśląskiej stanowi dzieło człowieka z Brynowa - istoty pierwotnej, której ślady tradycji behawioralnych przetrwały do dziś.

{gallery}artefakty{/gallery}